00:00:21
Το φθινόπωρο του 1536...00:00:24
00:00:24
ο Γουίλιαμ Τίντεϊλ οδηγήθηκε από το κελί του
στο κάστρο του Βιλβόρντ...00:00:28
00:00:29
στον τόπο της εκτέλεσής του.00:00:31
00:00:31
Ένας στύλος ορθωνόταν εκεί.00:00:33
00:00:33
Λίγο αργότερα, σιδηροδέσμιος και στραγγαλισμένος
κρεμόταν πάνω στον στύλο...00:00:39
00:00:39
καθώς το νεκρό σώμα του τυλιγόταν στις φλόγες
μπροστά στο εμβρόντητο πλήθος.00:00:44
00:00:44
Το έγκλημά του;00:00:46
00:00:46
Ο Τίντεϊλ αγωνίστηκε να εναρμονίσει
τις διδασκαλίες της εκκλησίας...00:00:50
00:00:50
με όσα μελετούσε ο ίδιος στην Αγία Γραφή.00:00:53
00:00:53
Ο Γουίλιαμ Τίντεϊλ πέθανε
με την ακλόνητη πίστη ότι η Γραφή...00:00:57
00:00:58
είναι ο Λόγος του Θεού.00:01:00
00:01:04
Ο Γουίλιαμ Τίντεϊλ ήταν ο πρώτος
που επιδίωξε να μεταφράσει τη Βίβλο...00:01:08
00:01:08
από τις πρωτότυπες γλώσσες στην αγγλική.00:01:11
00:01:12
Ο Τίντεϊλ γεννήθηκε στα τέλη του 15ου αιώνα.00:01:15
00:01:15
Γεννήθηκε στην περιοχή του Γκλόστερσερ...00:01:18
00:01:18
αλλά είχε την ευκαιρία να πάει στην Οξφόρδη
και να γίνει ιερέας.00:01:22
00:01:22
Τον 15ο αιώνα υπήρχαν πολλές αντιδράσεις...00:01:25
00:01:25
στην ιδέα και μόνο ότι ο Λόγος του Θεού θα μπορούσε
να είναι προσβάσιμος από τους κοινούς ανθρώπους.00:01:30
00:01:31
Οι άνθρωποι γνώριζαν τη λατινική Βίβλο
από την εκκλησία.00:01:34
00:01:34
Εκεί, τους την ερμήνευε ο ιερέας.00:01:36
00:01:37
Ποτέ δεν είχαν οι ίδιοι άμεση πρόσβαση στη Βίβλο.00:01:39
00:01:40
Δεν επιτράπηκε στον Τίντεϊλ να κάνει
αυτή τη μετάφραση στην Αγγλία.00:01:43
00:01:44
Πήγε στον Επίσκοπο του Λονδίνου
και ζήτησε την άδειά του...00:01:47
00:01:47
να μεταφράσει την Καινή Διαθήκη
από την ελληνική—το πρωτότυπο κείμενο...00:01:52
00:01:52
στην αγγλική, αλλά δεν του δόθηκε αυτή η άδεια.00:01:55
00:01:58
Ήταν τόση η εναντίωση ώστε ο Τίντεϊλ έγραψε αργότερα...00:02:01
00:02:01
ότι σε όλη την Αγγλία δεν βρήκε
ούτε ένα μέρος για να τη μεταφράσει.00:02:05
00:02:05
Έτσι λοιπόν, με τη βοήθεια φιλικά διακείμενων εμπόρων,
κατέφυγε στη Γερμανία...00:02:10
00:02:10
όπου θα μπορούσε να εργαστεί πιο ελεύθερα
μεταφράζοντας την Καινή Διαθήκη στην αγγλική.00:02:15
00:02:15
Το 1525 η μετάφρασή του είχε ολοκληρωθεί
και ήταν έτοιμη για εκτύπωση.00:02:21
00:02:21
Η Βρετανική Βιβλιοθήκη του Λονδίνου
έχει την απάντηση για το τι συνέβη μετά.00:02:26
00:02:26
Η Δρ. Κάρεν Λίμπερ-Χερτς, επιμελήτρια της βιβλιοθήκης,
θα μας βοηθήσει να μάθουμε.00:02:32
00:02:32
Αυτό είναι ένα μοναδικό αντίτυπο
της πρώτης έκδοσης της Καινής Διαθήκης του Τίντεϊλ.00:02:37
00:02:37
Τυπώθηκε στην Κολωνία το 1525.00:02:39
00:02:40
Το Απόσπασμα της Κολωνίας
είναι το μόνο γνωστό αντίτυπο...00:02:43
00:02:43
που έχει απομείνει από την πρώτη έκδοση
της Καινής Διαθήκης του Τίντεϊλ.00:02:46
00:02:47
Ο τυπογράφος είχε πιει πολύ...00:02:49
00:02:49
και είπε ότι τύπωνε αυτή την αγγλική,
φιλο-λουθηρανική Καινή Διαθήκη...00:02:53
00:02:53
για κάποιον Γουίλιαμ Τίντεϊλ.00:02:55
00:02:55
Οι αρχές το έμαθαν και έκαναν έφοδο στο τυπογραφείο.00:02:58
00:02:58
Ο Τίντεϊλ και οι συνεργάτες του τράπηκαν σε φυγή
—και αυτό είναι ό,τι απέμεινε σήμερα.00:03:03
00:03:03
Κατέβηκαν τον Ρήνο και έφτασαν
λίγο πιο κάτω, στο Βορμς.00:03:06
00:03:07
Το ότι τυπώθηκε μόνο ένα τμήμα του Ματθαίου
δείχνει πολύ καθαρά πόσο επικίνδυνο εγχείρημα ήταν.00:03:12
00:03:13
Τα πρώτα πλήρη αντίτυπα της μετάφρασης
των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών του Τίντεϊλ...00:03:17
00:03:18
τυπώθηκαν τελικά στην πόλη Βορμς της Γερμανίας το 1526.00:03:23
00:03:24
Τυπώθηκαν περίπου 3.000 αντίτυπα.00:03:26
00:03:36
Φεύγοντας από τη Γερμανία,
ο Τίντεϊλ πήγε στην Αμβέρσα.00:03:40
00:03:40
Αυτή η ολοζώντανη πόλη ήταν ιδανική για τον Τίντεϊλ.00:03:43
00:03:44
Είχε ακμάζουσα εκτυπωτική βιομηχανία...00:03:46
00:03:46
και το πολύβουο λιμάνι της διευκόλυνε τη μεταφορά
των βιβλίων του σε αναγνώστες στην Αγγλία.00:03:52
00:03:52
Ο καθηγητής Γκουίντο Λατρέ προσφέρθηκε
να μου δείξει τους ίδιους εκείνους δρόμους...00:03:57
00:03:57
στους οποίους προφανώς περπάτησε ο Τίντεϊλ
πριν από 500 περίπου χρόνια.00:04:01
00:04:02
Εδώ έβλεπε γύρω του απλούς ανθρώπους...00:04:04
00:04:04
να έχουν πρόσβαση στη Βίβλο στην ολλανδική γλώσσα.00:04:07
00:04:07
Ήθελε το ίδιο για τους συμπατριώτες του στην Αγγλία.00:04:11
00:04:11
Αν ήθελες να διακινήσεις υπό την επιφάνεια
μεγάλες ποσότητες της Βίβλου στην Αγγλία...00:04:17
00:04:17
αυτό ήταν το μεγαλύτερο θαλάσσιο λιμάνι
της Βόρειας Ευρώπης.00:04:21
00:04:21
Δεν είναι εύκολο να διακινήσεις
ογκώδεις τόμους στα κρυφά.00:04:25
00:04:25
Έτσι λοιπόν, μετέφεραν μικροσκοπικές μεμονωμένες
σελίδες της μετάφρασης του Τίντεϊλ...00:04:30
00:04:30
σε μέρη όπως αυτά, αυτά τα κελάρια, τις αποθήκες...00:04:33
00:04:33
και τις έκρυβαν ανάμεσα στις σελίδες
μεγαλύτερων βιβλίων που δεν ήταν απαγορευμένα.00:04:38
00:04:40
Στο Λονδίνο μπορούσε κανείς να τα αναγνωρίσει.00:04:43
00:04:43
«Α, αυτές είναι οι σημαδεμένες στοίβες.00:04:45
00:04:46
Πρέπει να τις ψάξω για να βρω
τις μεμονωμένες σελίδες της Βίβλου του Τίντεϊλ».00:04:50
00:04:50
Στο τέλος της ζωής του Τίντεϊλ,
είχαν γίνει διαθέσιμα...00:04:54
00:04:54
περίπου 30.000 αντίτυπα της Βίβλου του.00:04:56
00:04:57
Ήταν γενναίος άντρας, ήταν σπουδαίος άντρας...00:05:00
00:05:00
τόσο ως προς το θάρρος του όσο και
ως προς τον χρόνο που επένδυσε.00:05:04
00:05:05
Και δεν πρέπει να υποτιμηθεί το ρίσκο που ανέλαβε.00:05:08
00:05:09
Ο Γουίλιαμ Τίντεϊλ φυλακίστηκε εδώ
στο Βιλβόρντ, βόρεια των Βρυξελλών.00:05:14
00:05:15
Καθώς έλιωνε στη φυλακή για πάνω από έναν χρόνο...00:05:18
00:05:18
αναμφίβολα σκεφτόταν τον βάναυσο θάνατο
που αναπόφευκτα τον περίμενε.00:05:22
00:05:22
Ο Τίντεϊλ είναι ξακουστός για την επιρροή
που άσκησε στην αγγλική γλώσσα...00:05:26
00:05:26
αλλά το έργο του δεν ήταν απλώς
προϊόν της φιλοδοξίας ενός λογίου.00:05:30
00:05:31
Ο Τίντεϊλ αγαπούσε την Αγία Γραφή.00:05:33
00:05:34
Θα μπορούσαμε ίσως να πούμε ότι
είχε αισθήματα ίδια με του ψαλμωδού...00:05:38
00:05:38
ο οποίος είπε για τον Λόγο του Θεού:
«Πόσο αγαπώ το νόμο σου!»00:05:42
00:05:45
Παρά τη σφοδρή εναντίωση,
η Γραφή και η σοφία της διατηρήθηκαν...00:05:49
00:05:50
μεταφέροντας με ευλάβεια
τα αυθεντικά λόγια των συγγραφέων της.00:05:54
00:05:54
Δεν μας εκπλήσσει λοιπόν που τόσοι άνθρωποι
θεωρούσαν τόσο πολύτιμη την Αγία Γραφή.00:06:00
Θεωρούσαν Πολύτιμη την Αγία Γραφή—Απόσπασμα (Γουίλιαμ Τίντεϊλ)
-
Θεωρούσαν Πολύτιμη την Αγία Γραφή—Απόσπασμα (Γουίλιαμ Τίντεϊλ)
Το φθινόπωρο του 1536...
ο Γουίλιαμ Τίντεϊλ οδηγήθηκε από το κελί του
στο κάστρο του Βιλβόρντ...
στον τόπο της εκτέλεσής του.
Ένας στύλος ορθωνόταν εκεί.
Λίγο αργότερα, σιδηροδέσμιος και στραγγαλισμένος
κρεμόταν πάνω στον στύλο...
καθώς το νεκρό σώμα του τυλιγόταν στις φλόγες
μπροστά στο εμβρόντητο πλήθος.
Το έγκλημά του;
Ο Τίντεϊλ αγωνίστηκε να εναρμονίσει
τις διδασκαλίες της εκκλησίας...
με όσα μελετούσε ο ίδιος στην Αγία Γραφή.
Ο Γουίλιαμ Τίντεϊλ πέθανε
με την ακλόνητη πίστη ότι η Γραφή...
είναι ο Λόγος του Θεού.
Ο Γουίλιαμ Τίντεϊλ ήταν ο πρώτος
που επιδίωξε να μεταφράσει τη Βίβλο...
από τις πρωτότυπες γλώσσες στην αγγλική.
Ο Τίντεϊλ γεννήθηκε στα τέλη του 15ου αιώνα.
Γεννήθηκε στην περιοχή του Γκλόστερσερ...
αλλά είχε την ευκαιρία να πάει στην Οξφόρδη
και να γίνει ιερέας.
Τον 15ο αιώνα υπήρχαν πολλές αντιδράσεις...
στην ιδέα και μόνο ότι ο Λόγος του Θεού θα μπορούσε
να είναι προσβάσιμος από τους κοινούς ανθρώπους.
Οι άνθρωποι γνώριζαν τη λατινική Βίβλο
από την εκκλησία.
Εκεί, τους την ερμήνευε ο ιερέας.
Ποτέ δεν είχαν οι ίδιοι άμεση πρόσβαση στη Βίβλο.
Δεν επιτράπηκε στον Τίντεϊλ να κάνει
αυτή τη μετάφραση στην Αγγλία.
Πήγε στον Επίσκοπο του Λονδίνου
και ζήτησε την άδειά του...
να μεταφράσει την Καινή Διαθήκη
από την ελληνική—το πρωτότυπο κείμενο...
στην αγγλική, αλλά δεν του δόθηκε αυτή η άδεια.
Ήταν τόση η εναντίωση ώστε ο Τίντεϊλ έγραψε αργότερα...
ότι σε όλη την Αγγλία δεν βρήκε
ούτε ένα μέρος για να τη μεταφράσει.
Έτσι λοιπόν, με τη βοήθεια φιλικά διακείμενων εμπόρων,
κατέφυγε στη Γερμανία...
όπου θα μπορούσε να εργαστεί πιο ελεύθερα
μεταφράζοντας την Καινή Διαθήκη στην αγγλική.
Το 1525 η μετάφρασή του είχε ολοκληρωθεί
και ήταν έτοιμη για εκτύπωση.
Η Βρετανική Βιβλιοθήκη του Λονδίνου
έχει την απάντηση για το τι συνέβη μετά.
Η Δρ. Κάρεν Λίμπερ-Χερτς, επιμελήτρια της βιβλιοθήκης,
θα μας βοηθήσει να μάθουμε.
Αυτό είναι ένα μοναδικό αντίτυπο
της πρώτης έκδοσης της <i>Καινής Διαθήκης</i> του Τίντεϊλ.
Τυπώθηκε στην Κολωνία το 1525.
Το Απόσπασμα της Κολωνίας
είναι το μόνο γνωστό αντίτυπο...
που έχει απομείνει από την πρώτη έκδοση
της <i>Καινής Διαθήκης</i> του Τίντεϊλ.
Ο τυπογράφος είχε πιει πολύ...
και είπε ότι τύπωνε αυτή την αγγλική,
φιλο-λουθηρανική Καινή Διαθήκη...
για κάποιον Γουίλιαμ Τίντεϊλ.
Οι αρχές το έμαθαν και έκαναν έφοδο στο τυπογραφείο.
Ο Τίντεϊλ και οι συνεργάτες του τράπηκαν σε φυγή
—και αυτό είναι ό,τι απέμεινε σήμερα.
Κατέβηκαν τον Ρήνο και έφτασαν
λίγο πιο κάτω, στο Βορμς.
Το ότι τυπώθηκε μόνο ένα τμήμα του Ματθαίου
δείχνει πολύ καθαρά πόσο επικίνδυνο εγχείρημα ήταν.
Τα πρώτα πλήρη αντίτυπα της μετάφρασης
των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών του Τίντεϊλ...
τυπώθηκαν τελικά στην πόλη Βορμς της Γερμανίας το 1526.
Τυπώθηκαν περίπου 3.000 αντίτυπα.
Φεύγοντας από τη Γερμανία,
ο Τίντεϊλ πήγε στην Αμβέρσα.
Αυτή η ολοζώντανη πόλη ήταν ιδανική για τον Τίντεϊλ.
Είχε ακμάζουσα εκτυπωτική βιομηχανία...
και το πολύβουο λιμάνι της διευκόλυνε τη μεταφορά
των βιβλίων του σε αναγνώστες στην Αγγλία.
Ο καθηγητής Γκουίντο Λατρέ προσφέρθηκε
να μου δείξει τους ίδιους εκείνους δρόμους...
στους οποίους προφανώς περπάτησε ο Τίντεϊλ
πριν από 500 περίπου χρόνια.
Εδώ έβλεπε γύρω του απλούς ανθρώπους...
να έχουν πρόσβαση στη Βίβλο στην ολλανδική γλώσσα.
Ήθελε το ίδιο για τους συμπατριώτες του στην Αγγλία.
Αν ήθελες να διακινήσεις υπό την επιφάνεια
μεγάλες ποσότητες της Βίβλου στην Αγγλία...
αυτό ήταν το μεγαλύτερο θαλάσσιο λιμάνι
της Βόρειας Ευρώπης.
Δεν είναι εύκολο να διακινήσεις
ογκώδεις τόμους στα κρυφά.
Έτσι λοιπόν, μετέφεραν μικροσκοπικές μεμονωμένες
σελίδες της μετάφρασης του Τίντεϊλ...
σε μέρη όπως αυτά, αυτά τα κελάρια, τις αποθήκες...
και τις έκρυβαν ανάμεσα στις σελίδες
μεγαλύτερων βιβλίων που δεν ήταν απαγορευμένα.
Στο Λονδίνο μπορούσε κανείς να τα αναγνωρίσει.
«Α, αυτές είναι οι σημαδεμένες στοίβες.
Πρέπει να τις ψάξω για να βρω
τις μεμονωμένες σελίδες της Βίβλου του Τίντεϊλ».
Στο τέλος της ζωής του Τίντεϊλ,
είχαν γίνει διαθέσιμα...
περίπου 30.000 αντίτυπα της Βίβλου του.
Ήταν γενναίος άντρας, ήταν σπουδαίος άντρας...
τόσο ως προς το θάρρος του όσο και
ως προς τον χρόνο που επένδυσε.
Και δεν πρέπει να υποτιμηθεί το ρίσκο που ανέλαβε.
Ο Γουίλιαμ Τίντεϊλ φυλακίστηκε εδώ
στο Βιλβόρντ, βόρεια των Βρυξελλών.
Καθώς έλιωνε στη φυλακή για πάνω από έναν χρόνο...
αναμφίβολα σκεφτόταν τον βάναυσο θάνατο
που αναπόφευκτα τον περίμενε.
Ο Τίντεϊλ είναι ξακουστός για την επιρροή
που άσκησε στην αγγλική γλώσσα...
αλλά το έργο του δεν ήταν απλώς
προϊόν της φιλοδοξίας ενός λογίου.
Ο Τίντεϊλ αγαπούσε την Αγία Γραφή.
Θα μπορούσαμε ίσως να πούμε ότι
είχε αισθήματα ίδια με του ψαλμωδού...
ο οποίος είπε για τον Λόγο του Θεού:
«Πόσο αγαπώ το νόμο σου!»
Παρά τη σφοδρή εναντίωση,
η Γραφή και η σοφία της διατηρήθηκαν...
μεταφέροντας με ευλάβεια
τα αυθεντικά λόγια των συγγραφέων της.
Δεν μας εκπλήσσει λοιπόν που τόσοι άνθρωποι
θεωρούσαν τόσο πολύτιμη την Αγία Γραφή.
-