JW subtitle extractor

I Aroha Rātou ki te Paipera—Tangohanga (William Tyndale)

Video Other languages Share text Share link Show times

I te tau 1536, i arahina a William Tyndale
i tōna whare herehere i Vilvoorde
ki te wāhi e whakamatea ia.
E tū ki reira he pou mōna.
I herea a Tyndale ki te pou,
ka nōtia tōna kakī,
ka tahuna tōna tinana i te aroaro
o te whakaminenga.
Tōna hara?
Ki a Tyndale kāore i rite ngā ako o te hāhi
ki ngā mea i ako ia i te Paipera.
I mate a Tyndale e ū ana ki tōna whakapono
ko te Paipera te Kupu a te Atua.
Ko William Tyndale te tuatahi
i whai ki te whakawhiti i te Paipera
mai ngā reo taketake ki te reo Ingarihi.
I whānau a Tyndale
i te mutunga o te rautau 15,
ki te takiwā o Gloucestershire.
I haere ia ki Oxford
ka tū hei minita.
I te rautau 15,
i ātete nuitia te whakaaro
kia wātea noa te Kupu a te Atua
ki te iwi whānui.
Nā te karakia i mōhio ai te iwi
ki te Paipera Ratini,
nā ngā minita e whakamārama.
Kāhore rawa te Paipera i kitea.
Kāre i whakaaetia ki a Tyndale tēnei
whakawhitinga i Ingarangi.
I tono whakaaetanga ia
ki te Pīhopa o Rānana
kia whakawhiti i te Kawenata Hōu
mai i te reo taketake Kariki
ki te Ingarihi, tē whakaaetia.
Nā te nui o te ātete
ki te whakawhitinga o te Paipera
i tuhia e Tyndale
kāore e taea tēnei mahi i Ingarangi katoa.
Ka rere ia ki Tiamani
me te āwhina o ētahi kaihokohoko
i aroha ki te kaupapa,
ki reira mahi māmā ai i tāna whakawhitinga
o te Kawenata Hōu, ki te reo Ingarihi.
I te tau 1525 kua oti,
ā kua rite hei tā.
Mā Tākuta Karen Limper-Herz
o te Whare Pukapuka o Pirītene
i Rānana tātou e whakamārama
ki ngā mea i whai ake.
He tārua tēnei o te Kawenata Hōu
a Tyndale i tāngia i Cologne
i te tau 1525.
Ko te Cologne Fragment anake kua mahue.
Tā te mea he maramara ka mōhiotia
he mahi mōrearea tēnei.
Ka haurangi te kaitā,
ka whāki kei te tāngia
te Kawenata Hōu mō tētahi William Tyndale.
I rongo ngā mana,
ā ka huakina te whare tā.
Ka oma a Tyndale me ōna hoa
—ā tēnei anake te toenga—
rere ana tata iho
o te Rhine ki Worms.
Tā te mea kāore i nui ake
i tētahi wāhi noa o Matiu
te mea i oti,
he tohu tēnā o te mōrearea
o te mahi.
I oti te tānga tuatahi
o tā Tyndale whakawhitinga
o ngā Karaipiture Karaitiana Kariki
ki Worms o Tiamani i te tau 1526.
Neke atu i te 3,000 ngā pukapuka i tāngia.
Wehe ana i Tiamani,
ka neke a Tyndale ki Antwerp.
He pai tēnei tāone toritori ki a Tyndale.
He kaha te ahumahi tā pukapuka,
ā he pai te tauranga moana
hei tuku pukapuka ki ngā kaipānui i Ingarangi.
Kua whakaae mai a ahorangi
Guido Latre ki te ārahi i ahau
ki aua ara i hīkoi ai a Tyndale
e 500 tau ki muri.
I kite ia i te iwi whānui
e pānui ana i te Paipera ki te reo Tatimana.
Koira tāna i hiahia mō tōna iwi i Ingarangi.
Me i pīrangi koe te kuhu tāhae
ngā Paipera nunui ki Ingarangi,
tēnei te tauranga moana rahi
o Uropi ki te Raki.
Tē taea māmā noa te kuhu tāhae
i te pukapuka nui ki te hōputu nui.
Nā reira i mauria ngā rau takitahi ririki
ki ngā wāhi pēnei
—ngā wharau putunga o rarowhenua—
ā ka hunaia
ngā rau ririki o tā Tyndale
whakawhitinga ki waenganui o ngā rau
o ngā pukapuka rahi ake
kāore aukatia.
I Rānana ka kitea e tētahi:
‘Āna, ko ēnei aua pukapuka
‘kua tohu. Me tiro au ki ēnei
kia kite i ngā rau o tā Tyndale Paipera.’
E 30,000 rawa pea ngā tānga
i wātea ai tae ki tōna matenga.
He hautoa tēnei,
he tangata nui ki te taha māia,
me te wā i whakapau.
Tē taea ngā mōrearea
ki a ia te whakaiti.
I mauheretia ai a William Tyndale
i konei i Vilvoorde, ki te raki o Brussels.
I a ia i te whare herehere
kāre e kore i whakaarohia e ia
te matenga whakawiriwiri i tatari ki a ia.
He rongonui a Tyndale mō tōna pānga
ki te reo Ingarihi,
heoi he nui ake tāna mahi
i te mahi mātauranga anake.
I aroha a Tyndale ki te Paipera.
Ka taea pea te kī i rite tōna
ngākau ki tō te kaiwaiata i mea:
“Anō tōku aroha ki tāu ture!”
Ahakoa te ātete tino kino,
kua ora te Paipera
me te whakaaro nui o roto
tae noa ki tēnei rā,
he whakawhitinga pono o ngā kupu
a ngā kaituhi tuatahi.
Nō konei te Paipera i kitea ai
e te marea hei taonga nui.