JW subtitle extractor

Teʼ kʼiinoʼobaʼ tuláakloʼon
k-aktáantik problemas.
Techeʼ ¿tsʼoʼok wa
a máansik ta tuukul
wa yaan u yáantkech Jéeoba?
Wa beyoʼ, ¿baʼax kʼiin?
K-ojel jach yaan u yáantkoʼon Jéeoba
le kéen k-máans problemas.
Tumen le modos
maases ku yilaʼal tiʼoʼ
letiʼe yaabilajoʼ.
Utiaʼal k-maas
kanik yoʼolal le yaabilaj
yéetel bix jeʼel k-eʼesikoʼ
koʼox ilik u tsikbalil u
kuxtal José yaan teʼ Bibliaoʼ.
Joseeʼ síij walajki 3,700 años
tu luʼumil Mesopotamia.
U taataeʼ Jacob,
kʼaj óolaʼan xan bey Israeleʼ.
Joseeʼ yaan kaʼach 10 u sukuʼunoʼob
yéetel juntúul u yíitsʼin
ku kʼaabaʼtik Benjamín.
Josée’ desde tu táankelmileʼ
muʼyajnaj úuchik u
pʼektaʼal tumen u sukuʼunoʼob.
Chéen baʼaleʼ úuchik u
chúukpajal u yóoleʼ tu salvartaj
u láakʼtsiloʼob tiʼ
junpʼéel nojoch wiʼijil.
Yoʼolal baʼax tu beete
jeʼel u páajtal k-kʼamik
yaʼab bendiciónoʼob utiaʼal mantatsʼeʼ.
Kin invitarkeʼex a
kaxteʼex Génesis 37:2 tak 11.
Koʼox uʼuyik u xookil.
José, u hijo Jacobeʼ,
yaan kaʼach 17 años tiʼ.
Juntéenjeakil le táan u kanan taman
yéetel u hijoʼob Bilá bey xan
Zilpá, u yatanoʼob u papáeʼ,
Joséeʼ bin u tak u
pool u sukuʼunoʼob.
Israeleʼ maas u yaabiltmaj José,
tumen síij teʼ
kʼiinoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼ.
Israeleʼ tu túuxtaj beetbil
junpʼéel nookʼ especial utiaʼal José.
U sukuʼunoʼobeʼ tu yiloʼob
maas yaabiltaʼan tumen u papáʼobeʼ
ka tu pʼektoʼob,
maʼatech u tʼaanoʼob tu
yéetel wa maʼ yéetel kʼeeyajiʼ.
Ka tsʼoʼokeʼ Joséeʼ wayakʼnajeʼ
ka tu tsikbaltaj tiʼ u sukuʼunoʼob
ka maas pʼektaʼabi.
Letiʼeʼ tu yaʼalajtiʼob:
Uʼuyeʼex le baʼax tin wayakʼtaʼ.
Tin wileʼ táan
k-kʼaxik trigo teʼ kʼáaxoʼ.
Le trigo tin kʼaxoʼ
líikʼeʼ ka pʼáat waʼatalil.
Pero le ta kʼaxeʼexoʼ tu baʼpachtoʼob
le in tiaʼaloʼ ka chinlajoʼob tu táan.
U sukuʼunoʼobeʼ tu yaʼaloʼobtiʼ:
¿Yaan a reinar t-óokʼol
yéetel yaan a dominarkoʼon?
Letiʼobeʼ tu maas pʼektoʼob José
yoʼolal le baʼax tu wayakʼtoʼ
bey xan yoʼolal le baʼax tu yaʼaloʼ.
Ka tsʼoʼokeʼ tu
wayakʼtaj uláakʼ baʼaleʼ
ka bin u yaʼal tiʼ u sukuʼunoʼob:
Yaan uláakʼ baʼax tin wayakʼtaj.
Chinlaj tin táan le Kʼiin,
le Luna bey xan 11 estrellaʼob.
Letiʼeʼ tu tsikbaltaj xan tiʼ u papá.
U papá túuneʼ tu
kʼeyajeʼ ka tu yaʼalajtiʼ:
¿Baʼax u kʼáat u yaʼal
le baʼax ta wayakʼtoʼ?
¿Teen, a maama
yéetel a sukuʼunoʼobeʼ
yaan k-chintal ta táan?
U sukuʼunoʼobeʼ kʼuuxilnajoʼob,
pero u papáeʼ maʼ tu
tuʼubsaj baʼax tu yaʼaliʼ.
U láakʼtsiloʼob Joséeʼ
maʼ uts tu tʼaanoʼob
le baʼax tu wayakʼtoʼ.
Pero Jacobeʼ maʼ tu tuʼubsiʼ,
tuukulnaj tiʼ le baʼax
tu yaʼaloʼ. ¿Baʼaxten?
Maʼ xaaneʼ tu tuklaj tiʼ Jéeoba u taal
le baʼax tu wayakʼtaj u hijooʼ.
Pero u sukuʼunoʼob
Joséeʼ maʼ bey tu tukliloʼobiʼ.
Koʼoneʼex ilik baʼax ku
yaʼalik Génesis 37:18 tak 36.
Letiʼobeʼ desde náachil
tu yiloʼob táan u taal José.
Antes u kʼuchul tu yiknaloʼobeʼ
joʼopʼ u tuklikoʼob
bix jeʼel u kíimskoʼobeʼ.
Ka túun joʼopʼ u yaʼalikoʼob:
¡Jeʼel le x-laʼ máak
chéen wayakʼ ku beetkoʼ!
Koʼox kíimsik, tsʼoʼoleʼ
k-pulik ichil junpʼéel tikin chʼeʼen.
Yaan k-aʼalik tsʼíitsʼik baʼalcheʼ jaante.
Jeʼel k-ilik wa jeʼel u béeytal
le baʼax ku wayakʼtikoʼ.
Le ka tu yuʼubaj Rubén leloʼ,
tu tratartaj u salvartik u yíitsʼin.
Le oʼolal tu yaʼalaj:
Maʼ maʼalob ka k-kíimsiʼ.
Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalajtiʼob:
Maʼ a kíimskeʼex.
Baʼaxeʼ puleʼex teʼ tikin chʼeʼenaʼ
yéetel maʼ a beetkeʼex loob tiʼ.
Letiʼeʼ u kʼáat kaʼach
u salvart José tiʼ letiʼob
utiaʼal ka u sut tu yiknal u papá.
Chéen pʼelak kʼuchik José
tu yiknal u sukuʼunoʼobeʼ,
tu tseloʼob le kiʼichkelem nookʼ
yaan kaʼach tiʼoʼ.
Tu machoʼob Joséeʼ
ka tu píikchʼintoʼob teʼ chʼeʼenoʼ.
Teʼ kʼiin jeʼeloʼ le chʼeʼenoʼ tikin,
minaʼan u jaʼil.
Ka tsʼoʼokeʼ jaanoʼob.
Maʼ sáam tiʼ leloʼ
tu yiloʼob táan u taal
junmúuchʼ ismaelitaʼob
ku taaloʼob tu luʼumil Galaad.
Tu yóokʼol u camelloʼobeʼ
táan u biskoʼob u yiits cheʼ kiʼibok,
bálsamo yéetel u
sóol cheʼ yaan u yiits,
táan u binoʼob Egipto.
Judáeʼ tu yaʼalaj tiʼ u sukuʼunoʼob:
¿Baʼax ken k-ganart
wa k-kíimsik k-íitsʼin
yéetel ku tsʼoʼokoleʼ
k-taʼakik le baʼax t-beetoʼ?
Tu lugar k-kíimskeʼ,
koʼox konik tiʼ le ismaelitaʼoboʼ.
Si letiʼeʼ k-íitsʼin,
láayliʼ k-láakʼtsileʼ.
Letiʼob túuneʼ tu beetoʼob
le baʼax tu yaʼalaj Judáoʼ.
Le ka máan le ismaelitaʼoboʼ,
tu jóoʼsoʼob José ichil le chʼeʼenoʼ
ka tu konoʼob tiʼ le
ismaelitaʼob tu yoʼolal
20 u pʼéelel baʼaloʼob de plataoʼ.
Le máakoʼoboʼ tu
bisoʼob José tak Egipto.
Le ka túun suunaj Rubéneʼ
tu yilaj minaʼan José ichil le chʼeʼenoʼ,
ka túun tu jataj u nookʼ.
Le ka suunaj tuʼux yaan
u yíitsʼinoʼobeʼ tu yaʼalajtiʼob:
¡Le xiʼipaloʼ minaʼan ichil le chʼeʼenoʼ!
Teen túuneʼ, ¿baʼax
ken in beet beoraaʼ?
Letiʼob túuneʼ tu
chʼaʼajoʼob u nookʼ Joséeʼ
ka tu tʼuboʼob ichil
u kʼiʼikʼel juntúul chivo.
Tsʼoʼoleʼ tu chʼaʼajoʼob le nookʼoʼ
ka tu túuxtoʼob tiʼ u papáʼob,
ka tu túuxtoʼob aʼalbiltiʼ:
Lelaʼ letiʼe baʼax t-kaxtaʼ.
Beet uts a wilik wa u nookʼ a hijo.
U papáʼob túuneʼ
tu yilaj le nookʼoʼ ka tu yaʼalaj:
¡Lelaʼ u nookʼ in hijo!
¡Jach in waʼalikeʼ juntúul
tsʼíitsʼik baʼalcheʼ jaante!
¡Seguro xeʼexetʼaʼabi!
Jacob túuneʼ tumen
jach yaachajaʼan u yóoleʼ
tu jataj u nookʼeʼ
ka tu kʼaxnakʼtaj
junxéetʼ toʼotoch nookʼ,
máan yaʼab kʼiinoʼob
táan u yoʼtik u hijo.
Tuláakal u paalaleʼ tu
yóotoʼob u líiʼsoʼob u yóol,
pero maʼ tu yóotiʼ.
Baʼaxeʼ ku yaʼalik kaʼachi:
¡Yaj in wóol tak ken
xiʼiken teʼ Muknaloʼ!
Letiʼeʼ maʼ xuʼul u yoʼtik u hijoiʼ.
Le ismaelitaʼoboʼ tu
konoʼob José tiʼ Potifar,
u nojchil le soldadoʼob
kanáantik u reyil Egiptooʼ.
¡Jach kʼexpaj u kuxtal!
Kaʼacheʼ yaabiltaʼan,
beoraaʼ esclavo.
U sukuʼunoʼobeʼ maʼ
tu yeʼesoʼob yaabilajiʼ:
maʼ tu yeʼesoʼob tiʼ José,
tiʼ u papáʼob
mix tiʼ Jéeoba,
u taataʼob yaan teʼ kaʼanoʼ.
Dioseʼ maʼ tu kanáantik máak
tiʼ tuláakal baʼax beetik u mu’yaj.
Ma’ xaane’ jeʼel u beetaʼal k-mu’yaj
tak tumen juntúul sukuʼuneʼ.
¿Táan wa k-aktáantik
junpʼéel baʼal beyoʼ?
Wa beyoʼ, jach u súutukil
k-eʼesik k-yaabiltmaj Jéeoba.
¿Baʼaxten k-aʼalik leloʼ?
Koʼox ilik baʼax tu beetaj José.
Génesis 39:1 tak 23, ku yaʼalik:
Le ismaelitaʼoboʼ tu
bisoʼob José tak Egipto,
teʼeloʼ maʼantiʼob tumen Potifar,
juntúul egipcio tsʼaʼan autoridad tiʼ
yéetel u nojchil le soldadoʼob
kanáantik Faraónoʼ.
Jéeobaeʼ tiaʼan kaʼach yéetel Joséeʼ.
Le oʼolal tuláakal baʼax ku beetkeʼ
ku jóokʼol maʼalobil tiʼ,
tsʼaʼab xan u kanáant
u yotoch u tsʼuulil.
U tsʼuulileʼ tu yileʼ
Jéeobaeʼ tiaʼan tu yéeteleʼ,
yéetel Jéeobaeʼ táan u
beetik ka jóokʼok maʼalobil
tuláakal baʼax ku beetik.
Joséeʼ lúub utsil tiʼ u tsʼuulil,
ka pʼáateʼ letiʼ atendertik.
Potifareʼ tu tsʼáaj u nuʼukt
tuláakal u yotoch.
Desde ka tu tsʼáaj tiʼ
José u nuʼukt u yotoch,
bey xan ka u kanáant baʼax yaantiʼeʼ,
le tsʼuuloʼ maʼ xuʼul u
bendecirtaʼal tumen Jéeobaiʼ.
Jéeobaeʼ tu bendecirtaj
tuláakal u yotoch
bey xan le baʼaxoʼob
yaantiʼ teʼ kʼáaxoʼ.
Jujunpʼíitil tu pʼatil tu kʼab José
tuláakal baʼax yaantiʼ,
hasta xuʼul u decidirtik
baʼax kun beetbil,
chéen ku decidirtik
baʼax ken u jaante.
Ka nojochchaj Joséeʼ kiʼichkelem
yéetel maʼalob formadoil u wíinklil.
Ka tsʼoʼok u yúuchul le baʼaloʼobaʼ,
u yatan Potifareʼ
joʼopʼ u yichtik Joséeʼ
ka joʼopʼ u yaʼaliktiʼ:
Chilen tin wéetel.
Chéen baʼaleʼ tu yaʼalaj
tiʼ u yatan u tsʼuulil:
In tsʼuulileʼ maʼ chiʼichnak
yoʼolal mix baʼaliʼ
yéetel tuláakal baʼax yaantiʼeʼ
u tsʼaamaj tin kʼab.
Teen u maas nojchil ichil le najaʼ,
mix baʼal u prohibirmajten,
chéen teech tumen u yatanech.
Le oʼolaleʼ, ¿bix kin atrever in beet
junpʼéel baʼal sen kʼaas,
yéetel in kʼebantal tu contra Dios?
Le koʼoleloʼ sáamsamal
ku chokʼikuba tiʼ José,
pero letiʼeʼ maʼatech
u yóotik chital tu yéetel.
Chéen baʼaleʼ juntéenjeakeʼ
le ka bin meyaj teʼ najoʼ
jach mix juntúul
uláakʼ j-meyajoʼob yaan kaʼachiʼ.
Le koʼolel túunoʼ tu cháachaj
José tu nookʼeʼ ka tu yaʼalajtiʼ:
¡Chilen tin wéetel!
Chéen baʼaleʼ Joséeʼ
tu pʼataj u nookʼeʼ ka púutsʼi.
Le ka tu yilaj le koʼolel
tsʼoʼok u pʼatik u nookʼ José
yéetel tsʼoʼok u púutsʼuleʼ,
joʼopʼ u yawat táan u yaʼalik
tiʼ le máaxoʼob yanoʼob tu yotochoʼ:
¡Koʼoteneʼex wayeʼ, ilawileʼex!,
le hebreo taasaʼab
tumen in wíichamaʼ
chéen u kʼáat u burlartuba tiʼ toʼon.
Taal kaʼach u violarten,
pero teneʼ joʼopʼ in kʼaʼam awat.
Le ka tu yuʼubaj táan
in sen kʼaʼam awateʼ,
tu pʼataj u nookʼ
tin tséeleʼ ka púutsʼi.
Ka tsʼoʼokeʼ le koʼoleloʼ
tu tsʼáaj le nookʼ tu tséeloʼ
tak ka kʼuch u tsʼuulil José.
Le ka kʼuch u yíichameʼ
le koʼoleloʼ tu yaʼalajtiʼ:
Le hebreo ta taasaj meyaj wayeʼ
taal kaʼach u burlartuba tiʼ teen.
Chéen pʼelak tu
yuʼubil in sen kʼaʼam awateʼ
tu pʼataj u nookʼ
tin tséeleʼ ka púutsʼi.
Chéen pʼelak tu yuʼubil Potifar
u yaʼalaʼaltiʼ tumen u yatan:
«Lelaʼ letiʼe baʼax
tu beetajten a j-meyajoʼ»,
letiʼeʼ sen pʼuʼuji.
Joséeʼ maʼacheʼ ka
oksaʼab cárcel tumen u tsʼuulil,
tsʼaʼab teʼ tuʼux ku kʼaʼalal
le máakoʼob tumen le reyoʼ.
Tiʼ pʼáat Joséiʼ.
Baʼaleʼ Jéeobaeʼ maʼ tu pʼataj Joséiʼ,
baʼaxeʼ seguernaj u yeʼesik
nojoch yaabilaj tiʼ
yéetel tu beetaj u lúubul utsil
tu táan u encargadoil le cárceloʼ.
U encargadoil le cárceloʼ
tu kʼubéentaj tiʼ José ka u yil
u maasil máakoʼob kʼalaʼanoʼoboʼ,
José aʼalik baʼax ken u beetoʼob.
Letiʼeʼ maʼatech u chiʼichnaktal
yoʼolal le baʼaxoʼob u
kʼubéentmaj tiʼ Joséoʼ,
tumen Jéeobaeʼ tiaʼan yéetel Joséeʼ
yéetel ku beetik u jóokʼol
maʼalobil baʼax ku beetik.
Jéeobaeʼ maʼ tu pʼataj Joséiʼ
yéetel tu yáantaj utiaʼal u jóokʼol utsil
tuláakal baʼax ku beetik.
¿Baʼaxten jach
yaabiltaʼab tumen Jéeoba?
Tumen u yaabiltmaj Jéeoba
kex jeʼel baʼalak ka úuchkeʼ.
Le baʼax úuch tiʼ
Joséoʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ
wa maʼ tu xuʼulul k-yaabiltik Jéeobaeʼ
letiʼeʼ maʼ ken u pʼatoʼon.
Yaan u yáantkoʼon teʼ súutuk
kʼaʼabéet utiaʼal u chúukpajal k-óoloʼ.
Ka tsʼoʼokeʼ Joséeʼ tsʼaʼab u kanáant
kaʼatúul máak kʼalaʼan:
le máax pichik vino kaʼach tiʼ le reyoʼ
bey xan u nojchil le panaderoʼoboʼ.
Junpʼéel áakʼabeʼ
yaan baʼax tu wayakʼtoʼob.
Jéeobaeʼ tu yáantaj José u yaʼal
baʼax u kʼáat u yaʼal le wayakʼoʼoboʼ
yéetel ka máan kʼiineʼ béeychaji.
Teʼ Génesis 40:14,
Joséeʼ ku yaʼalik tiʼ
le máax pichik vinooʼ:
«Kéen joʼopʼok u bin utsil
techeʼ maʼ a tuʼubsiken.
Eʼesten nojoch utsil,
tʼaanen tin woʼolal tu táan Faraón
utiaʼal ka jóoʼsaʼaken».
Pero le ka máan kʼiineʼ
letiʼeʼ tu tuʼubsaj José.
Le ka máan k’iine’
Faraóné tu wayakʼtaj kaʼapʼéel baʼal:
yáaxeʼ vaca’ob tu
jaanto’ob uláakʼ vaca’ob.
Tsʼoʼoleʼ u gajosil trigoeʼ
tu luk’o’ob uláakʼ u gajosil trigo.
Mix le sacerdoteʼob
mix le máaxo’ob yaan u na’ato’ob
páajchaj u tsolko’ob
ba’ax u k’áat u ya’alo’.
Le máax pichik vino túunoʼ
tu yaʼalaj tiʼ Faraón
le baʼax ku páajtal u beetik Joséoʼ.
Le oʼolal tu séebaʼanil
bin jóoʼsbil tuʼux kʼalaʼan.
Beoraaʼ koʼox xokik Génesis 41:25.
Joséeʼ 30 años yaantiʼ
yéetel tiaʼan tu táan le reyoʼ.
Joséeʼ tiaʼalaj tiʼ Faraón:
Le baʼax ta wayakʼtoʼ junpʼéeliliʼ.
Le baʼax ken u beet u jaajil Diosoʼ
tsʼoʼok u tsʼáaik u yojéelt Faraón.
Le siete vacaʼob jatsʼutstakoʼ
siete años,
le siete gajos trigo jatsʼutstakoʼ
siete años,
le baʼaxoʼob ta wayakʼtoʼ junpʼéeliliʼ.
Le siete vacaʼob
kʼaastak chíikpajoʼoboʼ
siete años,
le siete gajos trigo kʼaastak
tóokaʼanoʼob tumen le choko iikʼ
ku taal lakʼinoʼ
siete años wiʼijil.
Jeʼex tsʼoʼok in waʼaliktechoʼ
u jaajil Dioseʼ tsʼoʼok u tsʼáaik
a wojéelt baʼax ken u beete.
Durante siete añoseʼ
yaan u sen antal
baʼal jaantbil Egipto.
Le kéen tsʼoʼokkeʼ
yaan u yantal wiʼijil siete años.
Yaan u tuʼubsaʼal
wa sen anchaj baʼal jaantbil Egipto,
le wiʼijiloʼ yaan u
kʼaskúuntik le luʼumoʼ.
Tumen sen nojoch le wiʼijil kun antaloʼ
mix máak kun kʼaʼajsik
wa yanchaj yaʼab baʼal jaantbil.
Kaʼatéen tsʼaʼab a wayakʼte,
leloʼ ku yeʼesikeʼ
u jaajil Dioseʼ seguro yaan
u beetik le baʼax u yaʼalmoʼ,
tsʼoʼoleʼ u jaajil Dioseʼ
tu séebaʼanil ken u beet u yúuchul.
Joséeʼ tu tsolaj
bix jeʼel u líiʼskubaʼob
utiaʼal le nojoch wiʼijiloʼ.
Faraóneʼ maʼalob tu yuʼubil
bix tu tsolil José le wayakʼoʼ
bey xan le baʼax tu
yaʼalaj ka beetaʼakoʼ,
le oʼolal tu tsʼáaj u nuʼukt Egipto,
chéen Faraón maas nojoch tiʼ letiʼ.
Tu ocho añose’
káaj le nojoch wi’ijilo’.
Tak u láak’tsilo’ob
José mu’yajnajo’ob.
Jacob túune’ tu túuxtaj u paalal
u mano’ob janal Egipto.
Diez u hijoʼob
Jacobeʼ binoʼob Egipto.
Pero Benjamín, u tʼuupileʼ,
pʼáat yiknal u papá.
Le diez sukuʼuntsiloʼoboʼ
binoʼob yiknal Joséeʼ
ka chinlajoʼob tu táan,
bey béeychajik junpʼéel
baʼax tu wayakʼtaj Joséoʼ.
Letiʼeʼ tu kʼaj óoltaj u sukuʼunoʼob,
pero letiʼobeʼ maʼ tu kʼaj óoltoʼobiʼ.
Utiaʼal maʼ u kʼaj óoltaʼaleʼ
Joséeʼ tu tʼanoʼob ichil
u idioma le egipcioʼoboʼ.
Joséeʼ unaj u yilik baʼax ken u beete.
¿Yaan wa u meyaj u autoridad
utiaʼal u beetik u muʼyajoʼob?
¿Yaan wa u túuxtikoʼob yaanal tuʼux
tumen ku tuklik
maʼ tu náajaltikoʼob
u yáantaʼaloʼob?
¿Yaan wa u kaxtik
bix jeʼel u kaʼa biskubaʼobeʼ?
¿Yaan wa u yeʼesik
nojoch yaabilaj jeʼex Jéeobaeʼ?
Wa techeʼ, ¿baʼax jeʼel a beetkeʼ?
Joséeʼ taak u yojéeltik
wa tsʼoʼok u kʼexpajal
u modos u sukuʼunoʼob.
Le oʼolal tu yaʼalajtiʼob
chéen binoʼob u
chʼúuktoʼob le luʼumoʼ.
Tu yaʼalaj xan ka kʼaʼalak Simeón
tak kéen suunakoʼob
yéetel Benjamín.
Koʼox xokik Génesis 42:21 tak 24.
Táan k-castigartaʼal
yoʼolal baʼax t-beetaj tiʼ k-íitsʼin.
Tumen kex yaachajaʼan u yóol
táan u kʼáatik
ka k-chʼaʼ óotsilil tiʼeʼ, maʼ t-beetiʼ.
Le oʼolal táan
k-muʼyajtik le baʼaloʼobaʼ.
Rubén túuneʼ tu yaʼalaj:
¿Maʼ wa tin waʼalajteʼex:
‹Maʼ a beetkeʼex loob tiʼ le xiʼipaloʼ›?,
pero teʼexeʼ maʼ ta wuʼuyeneʼexiʼ.
Beoraaʼ táan u
reclamartaʼaltoʼon u kʼiʼikʼel.
Maʼ u yojloʼob wa ku naʼatik José
baʼax ku yaʼalikoʼobiʼ,
tumen yaan máax tsolik tiʼ José
baʼax ku yaʼalikoʼob.
Joséeʼ lukʼ yiknaloʼobeʼ
ka joʼopʼ u yokʼol,
ka suunajeʼ joʼopʼ u tʼaan yéeteloʼob.
Tu chʼaʼaj Simeóneʼ ka tu kʼaxaj.
Rubéneʼ yaj tu yóol yoʼolal
le baʼax tu beetoʼob tiʼ Joséoʼ.
Pero ¿tu jaajil wa arrepentidoʼob?
Utiaʼal u yojéeltikeʼ
Joséeʼ tu yaʼalajtiʼob
ka xiʼikoʼob Canáan
yéetel ka suunakoʼob Egipto
yéetel Benjamín, u yíitsʼinoʼob.
¿Baʼax tu yaʼalaj Jacob ka tu yuʼubaj
unaj u bisaʼal Benjamín tak Egipto?
Génesis 42:36 yéetel 37, ku yaʼalik:
¡Tsʼoʼok in perdertik in hijoʼob!
¡Minaʼan José mix Simeón,
beoraaʼ yaan a biskeʼex Benjamín!
¡Tuláakal lelaʼ teen muʼyajtik!
Rubéneʼ tu yaʼalaj tiʼ u papá:
Tsʼáaten in kanáante,
teen ken in sut ta wiknal,
wa maʼ tin sutiktecheʼ
jeʼel u páajtal a kíimsik
in kaʼatúul paalaleʼ.
Jacobeʼ maʼ tu yóotiʼ,
maʼ tu chaʼaj u bin Benjamíniʼ.
Pero tu kaʼapʼéel
año káajak le wiʼijiloʼ
joʼopʼ u xuʼupul baʼal u jaant
Jacob yéetel u familia.
¿Yaan wa u convencertaʼal Jacob
utiaʼal u chaʼik u bin Benjamín
yéetel u sukuʼunoʼob
u manoʼob janal Egipto?
Koʼox xokik
Génesis 43:8 tak 10, 13 yéetel 14.
Judáeʼ tu sen aʼalaj tiʼ u papá:
Chaʼa u bin le xiʼipal tin wéeteloʼ,
beyoʼ maʼ tin kíimil,
mix teech, mix k-paalal.
Teen responsableen tiʼ Benjamín,
teen ken in wil maʼ u
yúuchul mix baʼal tiʼ.
Wa maʼ tin sutik ta wiknaleʼ
yaan in kuchik u kʼebanil
tuláakal in kuxtal.
Wa maʼ k-chaʼik u máan tiempoeʼ
bejlaʼa tsʼoʼok kaʼatéen
k-bin yéetel k-suuteʼ.
Chʼaʼex a wíitsʼineʼexoʼ
ka xiʼikeʼex yiknal le máakoʼ.
Le Dios jach táaj yaan u poderoʼ,
ka u péeks le máak
u chʼaʼteʼex óotsilil
yéetel ka u chaʼa u taal
Simeón bey xan Benjamín.
¡Wa yaan u pʼáatal
minaʼan in paalaleʼ,
pʼáatak minaʼan!
Úuchjeake’ Judáeʼ tu
beetaj u kʼasaʼanil tiʼ José,
máax jach yaabiltaʼan tumen u taata.
Pero beoraaʼ taak
u kanáantik Benjamín,
máax jach yaabiltaʼan xan
tumen u taata.
Jacob túuneʼ tu
chaʼaj u binoʼob Egipto
ka tu bisoʼob junpʼéel
nojoch regalo tiʼ José.
Koʼox xokik Génesis 43:26 tak 30.
Ka kʼuch José tu yotocheʼ,
tu tsʼáajoʼobtiʼ le
baʼaxoʼob tu taasaj u síiʼoboʼ,
xolajoʼobeʼ ka chinlajoʼob.
¿Bix u beel a papáʼex
tsʼoʼok u chʼíijleʼ?
¿Láayliʼ kuxaʼaneʼ?
Ka tu yaʼaloʼob:
K-yuum, maʼalob yanil k-papá,
láayliʼ kuxaʼaneʼ.
Xolajoʼobeʼ ka chinlajoʼob.
Ka tu líiʼsaj u paakat Joséeʼ
tu yilaj Benjamín, u yíitsʼin,
juntúuliliʼ u maamaʼob.
Joséeʼ tu yaʼalaj:
¿Letiʼe wa a wíitsʼineʼex
ta waʼaleʼextenoʼ?
Tiaʼalaj xan:
Hijo, bendecirtaʼakech tumen Dios.
José túuneʼ tumen
jach péeknaj u yóol
úuchik u yilik u yíitsʼineʼ
tu séebaʼanil tu
kaxtaj tuʼux u bin okʼol.
Ook túun tiʼ junpʼéel cuarto tu juunaleʼ
ka joʼopʼ u yokʼol.
Joséeʼ taak u yilik
baʼax yaan tu puksiʼikʼaloʼob,
le oʼolal tu probartoʼob. ¿Bixiʼ?
Tu beetaj u chuʼupul u costal
cada juntúul yéetel baʼal jaantbil.
Pero tu yaʼalaj ka tsʼaʼabak
u copa de plata
ichil u costal Benjamín.
Le ka jóokʼ u binbaloʼob,
le maʼ jach náachchajkoʼoboʼ,
Joséeʼ tu yaʼalaj ka
xiʼik chukpachtbiloʼob.
Le ka chukpachtaʼaboʼobeʼ
kʼáataʼabtiʼob:
«¿Baʼaxten ta wokleʼex
u copa de plata k-tsʼuulil?».
Letiʼobeʼ tu yaʼaloʼob
maʼ u beetoʼob baʼal beyoʼ
yéetel tu yaʼaloʼob:
«Wa ku yilaʼal juntúul tiʼ
toʼon chʼaʼamileʼ kíimsaʼak».
Joʼopʼ u xakʼaltaʼal u costaloʼobeʼ
ka kaxtaʼab le copa
tu costal Benjamínoʼ.
U sukuʼunoʼobeʼ yaachaj u yóoloʼobeʼ
ka tu jataj u nookʼoʼob.
Tu tuukuloʼob ka suunajoʼob
yéetel Benjamín tu yotoch José.
Ka kʼuchoʼobeʼ
chinlajoʼob tu táan Joséeʼ
ka tu yaʼalaj Judá:
‹U jaajil Dioseʼ táan
u kʼáatiktoʼon cuenta
yoʼolal baʼax k-beetmaj.
¡Beoraaʼ a esclavoʼon!›.
Utiaʼal u seguer u probarkoʼobeʼ
Joséeʼ tu yaʼalaj:
‹Teʼexeʼ jeʼel u páajtal a bineʼexeʼ,
pero Benjamíneʼ
yaan u pʼáatal in esclavo›.
Judáeʼ ku yaʼalik:
‹Wa maʼ tin sutik Benjamíneʼ
yaan u kíimil in papá
yéetel yaan in kuchik
u kʼebanil tuláakal in kuxtal›.
Judáeʼ maʼ u kʼáat u beet
u muʼyaj u taata
ikil u perdertik uláakʼ u hijoiʼ.
Le oʼolal tu yaʼalaj u pʼáatal
u beet u esclavoil tu lugar Benjamín.
Koʼox ilik bix tu yuʼubiluba José,
Génesis 45:1 tak 15, ku yaʼalik:
Joséeʼ maʼ páajchaj
u maas controlarkuba
tu táan u j-meyajoʼoboʼ,
tu kʼaʼam aʼalaj:
¡Jóokʼeneʼex wayeʼ!
Mix juntúul tiʼ
u j-meyajoʼob pʼáat yiknal
ka tu yaʼalaj tiʼ u
sukuʼunoʼob máax letiʼ.
Joséeʼ joʼopʼ u kʼaʼam okʼol,
le egipcioʼob yéetel u
yotoch Faraónoʼ tu yuʼuboʼob.
Ka tsʼoʼokeʼ tu
yaʼalaj tiʼ u sukuʼunoʼob:
Teen José,
¿láayliʼ wa kuxaʼan in papáeʼ?
Pero u sukuʼunoʼobeʼ
maʼ tu kaxtoʼob baʼax u yaʼaloʼobiʼ
tumen sajakchajoʼob tiʼ José.
José túuneʼ tu
yaʼalaj tiʼ u sukuʼunoʼob:
Beet uts a natsʼkabaʼex.
Letiʼobeʼ tu natsʼubaʼob,
ka tu yaʼalajtiʼob:
Teen José,
le a wíitsʼineʼex ta koneʼex Egiptooʼ.
Maʼ a kʼuuxileʼex
mix a culparkabaʼex
úuchik a konikeneʼex,
tumen Dios túuxten táanil tiʼ a taaleʼex
utiaʼal in salvartik a kuxtaleʼex.
Lelaʼ u kaʼapʼéel año
káajak le wiʼijil teʼ luʼumaʼ,
tsʼoʼoleʼ uláakʼ cinco añoseʼ
maʼ kun meyajtbil le luʼumoʼ
mix kun cosecharbil mix baʼal.
Dioseʼ tu túuxten táanil tiʼ teʼex
utiaʼal u salvarkeʼex
yéetel u nojoch páajtalil,
yéetel utiaʼal maʼ u
saʼatal a chʼiʼibaleʼex.
Maʼ teʼex túuxten wayeʼ,
baʼaxeʼ u jaajil Dios.
Letiʼ túuxten utiaʼal in beetkinba
u maas nojoch consejero Faraón
yéetel utiaʼal in nuʼuktik u yotoch
bey xan utiaʼal in
gobernar yóokʼol Egipto.
Suuneneʼex tu
séebaʼanil yiknal in papáeʼ
ka a waʼaleʼextiʼ:
‹Letiʼe baʼax tu yaʼalaj a hijo Joséaʼ:
«Dioseʼ tsʼoʼok u tsʼáaikten
autoridad yóokʼol Egipto.
Koʼoten tin wiknal, maʼ a xáantal.
Yaan a pʼáatal kajtal Gosén,
naatsʼ teʼ tuʼux kajaʼanenoʼ,
teech, a paalal, a wáabiloʼob,
a waalakʼoʼob yéetel
tuláakal baʼax yaantech.
Teen ken in tsʼáa baʼal a jaante,
tumen ku bineltik cinco años wiʼijil.
Wa maʼ ta taaleʼexeʼ
yaan a máanskeʼex óotsilil
yéetel yaan a perderkeʼex
baʼaxoʼob yaanteʼex»›.
Teʼex yéetel in wíitsʼin Benjamíneʼ
ka wilkeʼex teen José
le máax ku tʼaan ta wéeteleʼexoʼ.
Xeen a waʼaleʼex tiʼ in papá
tsʼaʼanten autoridad yóokʼol Egipto,
aʼaleʼextiʼ le baʼaxoʼob
tsʼoʼok a wilkeʼexoʼ.
Xeeneʼex tu séebaʼanil
a taaseʼex in papá.
Joséeʼ tu méekʼaj Benjamíneʼ
ka joʼopʼ u yokʼol.
Benjamín xaneʼ táan u yokʼol.
Ka tsʼoʼokeʼ Joséeʼ
tu tsʼuʼutsʼaj u sukuʼunoʼobeʼ
ka tu méekʼoʼob táan u yokʼol.
Jacob yéetel 70
máaxoʼob yanoʼob tu yotocheʼ
binoʼob Egipto.
Faraóneʼ tu tsʼáajtiʼob
Gosén utiaʼal u kajtaloʼob.
Doscientos quince años
kajlaj u paalal Jacob Egipto,
ka tsʼoʼokeʼ tres
millones u túulaloʼobeʼ
tu kʼáatmáansoʼob le Mar Rojooʼ.
Tsʼoʼoleʼ tu chʼaʼajoʼob
le luʼum aʼalaʼantiʼoboʼ.
Bey meyajnajik José tiʼ Jéeoba
utiaʼal maʼ u saʼatal le
tuʼux taal le Mesíasoʼ.
¿Baʼax k-kanik tiʼ le
baʼax úuch tiʼ Joséoʼ?
Kex yaʼab baʼaloʼob tu aktáanteʼ
Joséeʼ maʼ xuʼul u yaabiltik Jéeobaiʼ.
Xáanchaj táan u
muʼyajtik jejeláas baʼaloʼob,
pero maʼ tu culpartaj mix máakiʼ.
Bejlaʼa xaneʼ maʼ tu páajtal
k-controlartik baʼax ken k-aktáante,
pero jeʼel u páajtal
k-controlartik bix k-uʼuyikbaeʼ.
Toʼoneʼ maʼatech k-culpartik Jéeoba
yoʼolal baʼax k-aktáantik.
K-yaabiltmaj Jéeoba
yéetel k-chʼaʼtukultmaj maʼ k-beetik
baʼaloʼob kʼaastak tu táan.
Ka joʼopʼ u bin utsil tiʼ Joséeʼ
letiʼeʼ tu yeʼesaj nojoch yaabilaj
tiʼ u láakʼtsiloʼob kex u
beetmoʼob u kʼasaʼaniloʼob tiʼ.
Úuchik u yeʼesik yaabilajeʼ
áantajnaj utiaʼal u béeytal
junpʼéel profecía.
Tu kʼiiniloʼob Abrahán,
u kaʼa abuelo Joséeʼ,
Jéeobaeʼ tu yaʼalaj baʼax kʼiin
u jáalkʼabtik u kaajal,
le kéen máanak kaʼach 430 años.
Wa maʼ u yeʼesik yaabilaj
José tiʼ u láakʼtsiloʼobeʼ,
¿bix túun kun béeytal
kaʼach le profecíaoʼ?
Jeʼex k-ilkoʼ
Jéeobaeʼ u kʼáat ka k-eʼes
yaabilaj tiʼ k-sukuʼunoʼob.
Le oʼolaleʼ wa juntúul sukuʼun
ku beetiktoʼon kʼaaseʼ
maʼ unaj k-tʼaan kʼaas tiʼ letiʼiʼ
mix unaj k-sutiktiʼ u jeeliʼ.
Baʼaxeʼ unaj k-ilik u yantaltoʼon
jeetsʼelil tu yéetel.
Maʼ u tuʼubultoʼon
Jéeobaeʼ u yaabiltmaj
le sukuʼunoʼoboʼ,
le oʼolal unaj xan k-yaabiltikoʼob.
Le máax maas ku yeʼesik
nojoch yaabilajoʼ Jéeoba.
Joséeʼ pʼaʼat tumen u láakʼtsiloʼob,
aʼalaʼab baʼaloʼob tu contra tumen
u yatan u tsʼuulil
yéetel kʼaʼal cárcel.
Pero Jéeobaeʼ maʼ tu pʼataj Joséiʼ,
seguernaj u yeʼesik nojoch yaabilaj tiʼ.
¿Baʼaxten?
Tumen maʼ xuʼul u
yeʼesik yaabilaj Joséeʼ,
Jéeoba xaneʼ maʼ xuʼul
u yeʼesik yaabilaj tiʼiʼ.
Yéetel le baʼax tu beetaj Jéeobaoʼ
tu yeʼesaj yaabilaj tiʼ u kaajil Israel.
Úuchik u meyaj José tiʼ Jéeoba
utiaʼal u salvartik u paalal Jacobeʼ
maʼ saʼat le tuʼux taal le Mesíasoʼ
yéetel béeychaj u jáalkʼabtik
le israelitaʼob teʼ kʼiin u yaʼalmoʼ.
¿Máasaʼ leloʼ ku líiʼsik k-óol?
J-kʼeban máakeʼ
jeʼel u beetik k-muʼyaj
ikil u pʼaʼastikoʼon,
u yaʼaliktoʼon baʼal
wa ikil u beetiktoʼon injusticia.
Pero wa maʼ t-pʼatik Jéeobaeʼ
letiʼeʼ maʼ ken u pʼatoʼon.
Letiʼeʼ maʼ tu tuʼubsaj Joséiʼ,
mix bikʼin ken u tuʼubs xan
máaxoʼob meyajtik bejlaʼeʼ.
Pʼáatkech yiknal Jéeoba,
letiʼeʼ maʼ kun xuʼulul
u yeʼesiktech nojoch yaabilaj.

Jéeobaeʼ seguernaj u yeʼesik u nojoch yaabilaj